Tramwaje- tabor w zajezdni Chorzów Batory cz. II

Jak wspomniałem wróciłem do tematu taboru kolejowego . Dziś kolejne typy wagonów. Zacznijmy od pługu, który stoi na bocznicy zajezdni tramwajowej w Chorzowie Batorym. 

Z uzyskanych informacji pług ten to składak. Rama pochodzi z roku 1913 z wagonu typu Zgorzelec.

 

Zdjęcie pochodzące z internetu

Przebudowany został prawdopodobnie w latach 1960-1964 w zajezdni Radzionków. Jest pługiem  wirnikowym, którego szczotka była napędzana silnikiem wagonu typu Bremen za pomocą nastawnika firmy AEG. Drzwi wagonu 105N wykorzystano jako okna montując je poziomo.  Wagon bez własnego napędu , podczas odśnieżania torowiska był pchany przez inny wagon. Jest to jedyny egzemplarz w Polsce, który został skreślony z ewidencji  15 lat temu i przekazany został  Klubowi Miłośników Transportu Miejskiego

Rzeczywistość jednak jest smutna, od  momentu wycofania go z użytku stoi na bocznicy i niszczeje.

Brak funduszy powoduje to ,że ten unikatowy zabytek techniki nie zostanie odrestaurowany w najbliższym czasie przez  KMTM. Miejmy nadzieję, że będzie nam dane zobaczyć go jeszcze w ruchu. w najgorszym wypadku będziemy mogli go oglądać w tylko w takim wydaniu jak na poniższej fotografii. 

Dla tych co nie mają możliwości wejścia na teren zajezdni Chorzów Batory, można go zobaczyć od ulicy Inwalickiej. 

Teraz opiszę wagon 105N, który w przeciwieństwie do poprzednich jest w użytku , jak wagony typu E1. Wagon przedstawiony na fotografii jest jedynym egzemplarzem w oryginalnej wersji. Charakterystyczne były wąskie poziome okienka umiejscowione pod przednią i boczną szybą kabiny motorniczego – ze względu na dużą ilość powierzchni szklanych, tramwaj nazywany był „akwarium”. Wszystkie pozostałe wagony dopuszczone do eksploatacji są już po przeróbce. 

Produkowany był  w latach 1973-1979 przez zakłady KONSTAL w Chorzowie. Wagony te w momencie powstania były konstrukcją nowoczesną, wyróżniającą się zarówno budową (kanciaste pudło) jak i znacznie lepszymi parametrami eksploatacyjnymi niż inne polskie wagony eksploatowane w tamtych latach. Obecnie większość z nich została skasowana albo przebudowana na wagony 105NA

105N to jednoczłonowy, jednokierunkowy, jednostronny wagon silnikowy, wyposażony w cztery pary drzwi. Tramwaj 105N miał być początkowo nowszą wersją tramwaju 13N. Z tego względu podczas budowy zastosowano wiele elementów i rozwiązań tożsamych z tramwajami 13N szczególnie jeśli chodzi o elektrykę oraz mechanikę. Jednakże otrzymały inne, bardziej kanciaste nadwozie (wówczas bardziej nowoczesne) oraz znacznie lepsze silnik. W wagonie zastosowano większą liczbę drzwi, powiększono także okna, nad drzwiami umieszczono ekspozytory tablic liniowych, a przedział motorniczego oddzielono od reszty wagonu niewielką szafką z elektryką i kawałkiem dykty. Układ elektryczny tramwaju umożliwiał jazdę ukrotnioną, ale tylko w składach dwuwagonowych, moc tramwaju była jednak wystarczająca by pociągnąć jeszcze jeden wagon 105N. Tramwaj wyposażono w hamulec elektromagnetyczny szynowy oraz bębnowy. Konstrukcja tramwaju została opracowana w Biurze Konstrukcyjnym (konstal) przez zespół pracowni konstrukcji tramwajów. Głównym autorem był inż. Henryk Ciosiński, kierujący pracownią. Konstrukcja nadwozia, wózków i kilku innych zespołów chronione były patentami w kraju i za granicą.

Kolejnym wagonem jest N.

Tramwaj produkowany w latach 1948-1956 przez zakłady KONSTAL w Chorzowie.To dwukierunkowy, dwustronny, jednoczłonowy wagon silnikowy, wyposażony w czworo jednoczęściowych, odsuwanych drzwi.

Zdjęcie z internetu

Jeden z takich wagonów stoi na bocznicy zajezdni i upływający czas odpija na nim swoje piętno.

W powojennej Polsce wiele miast borykało się ze znacznymi brakami taborowymi i w związku z tym niezbędne było opracowanie tramwaju o prostej konstrukcji i łatwym montażu. Postanowiono więc skopiować konstrukcję niemieckiego wagonu Kriegsstraßenbahnwagen (KSW), opracowanego na potrzeby wojenne. Ze względu na brak silników trakcyjnych pierwsze z taśm montażowych zjechały wagony doczepne ND przeznaczone dla Górnego Śląska.

Normalnotorowa wersja N produkowana była w trzech odmianach różniących się układem hamulcowym oraz szczegółami budowy. Tramwaje wytwarzane były nominalnie w Chorzowskiej Wytwórni Konstrukcji Stalowych "KONSTAL", ale wiele elementów powstawało w innych zakładach, m.in. w Fabryce Rohn-Zieliński w Żychlinie produkowano silniki trakcyjne, w Państwowej Fabryce Aparatów Elektrycznych w Łodzi wytwarzano nastawniki, automaty, solenoidy i opory rozruchowe, a w pewnym okresie produkcję silników prowadziły wrocławskie zakłady Dolmel.

Do dziś 2 egzemplarze eksploatowane są liniowo w Bytomiu , gdzie obsługują jednotorowy odcinek linii 38 bez pętli końcowej na ulicy Piekarskiej. Są to wagony 954 z 1949 i 1118 z 1951 roku. Jeżdżą one na zmianę , a w dniu 1.11. do ruchu są dopuszczone obydwa pojazdy, jeżdżące jeden za drugim.

Źródło:

Wikipedia